Wie gezond en duurzaam voedsel eet zorgt niet alleen voor de planeet maar ook voor zichzelf

juli 2023 Voeding Leefstijl Willem van Altena

‘Eet duurzaam en gezond en help tegelijk de planeet’. Dat is in het kort de conclusie uit een studie door wetenschappers van Harvard University in de Verenigde Staten, die onlangs werd gepresenteerd op het NUTRITION-congres in Boston. Voedingsmiddelen die goed zijn voor de planeet blijken in verband te kunnen worden gebracht met een lager sterfterisico voor CVD, kanker en meer. Mensen die milieuvriendelijker voedsel consumeerden hadden minder kans om te sterven gedurende een follow-up periode van 30 jaar dan degenen die dat niet deden.

De EAT-Lancet Commissie stelde in 2019 een gezond voedingspatroon voor dat de groeiende wereldbevolking duurzaam zou kunnen voeden, voedselverspilling zou kunnen tegengaan en landbouwpraktijken zou kunnen verbeteren. Hoofdonderzoeker Linh P. Bui, MPH, een promovendus op de afdeling voeding aan de Harvard T.H. Chan School of Public Health, en collega’s ontwikkelden op basis hiervan de Planetary Health Diet Index (PHDI) door bestaand onderzoek naar de associaties tussen voedselgroepen en gezondheidsresultaten op basis van het EAT-Lancet referentiedieet te evalueren. De PHDI is een eenvoudig instrument dat volksgezondheidswerkers en beleidsmakers kunnen gebruiken om strategieën te creëren die de klimaatcrisis en de volksgezondheid aanpakken.

De onderzoekers bestudeerden vervolgens de verbanden tussen PHDI en sterfte van meer dan 100.000 mensen in twee prospectieve cohorten van mannen en vrouwen in de Verenigde Staten die van 1986 tot 2018 werden gevolgd. Gedurende deze periode observeerden de onderzoekers meer dan 47.000 sterfgevallen.

De deelnemers in het hoogste kwintiel voor PHDI hadden een 25% lager risico op overlijden door welke oorzaak dan ook in vergelijking met de deelnemers in het laagste kwintiel, constateerden de onderzoekers.

Lager risico op overlijden

Bui en collega’s vonden specifiek dat PHDI sterk gerelateerd was aan een lager risico op overlijden aan:

  • kanker (Hazard Ratio [HR] = 0,85; 95% BI, 0,8-0,91);
  • hart- en vaatziekten (HR = 0,86; 95% BI, 0,81-0,92);
  • neurodegeneratieve ziekten (HR = 0,79; 95% BI, 0,73-0,86); en
  • ademhalingsaandoeningen (HR = 0,5; 95% BI, 0,45-0,56).

Dit vertaalt zich in een 15% lager sterfterisico door kanker of hart- en vaatziekten, een 20% lager risico door neurodegeneratieve aandoeningen en een 50% lager risico door aandoeningen aan de luchtwegen. Vrouwen in de hoogste PHDI-kwintielen hadden een bijkomend voordeel van een lager risico op overlijden door infectieziekten (HR = 0,51; 95% BI, 0,38-0,7).

Koolstofvoetafdruk

“De resultaten bevestigden onze hypothese dat een hogere Planetary Health Diet score geassocieerd was met een lager risico op sterfte,” zegt Bui. “We hopen dat onderzoekers deze index kunnen aanpassen aan specifieke voedselculturen en kunnen valideren hoe deze geassocieerd is met chronische ziekten en milieueffecten zoals koolstofvoetafdruk, watervoetafdruk en landgebruik in andere populaties.”

Referentie

Bui L, et al. Planetary Health Diet Index and risk of total and cause specific mortality in two prospective cohort studies. Presented at: NUTRITION; July 22-25, 2023; Boston.