Het is inmiddels algemeen bekend dat olijfolie goed is voor hart en bloedvaten. Of het nu koudgeperste extra vergine olijfolie (EVOO) of de goedkopere gele variant is: olijfolie is een vast bestanddeel van het Mediterrane dieet, dat sterk wordt aanbevolen als het gaat om voorkomen van hart- en vaatziekten. En nu is er nog een reden om olijfolie meer te gebruiken: onderzoekers van de Harvard Universiteit in de Verenigde Staten hebben vastgesteld dat een dagelijks portie olijfolie de kans op dementie aanzienlijk kan verkleinen.
De studie, die werd geleid door Anne-Julie Tessier, is de eerste die de relatie tussen voeding en overlijden door dementie heeft onderzocht. Daarbij maakten de onderzoekers gebruik van twee grote cohortstudies waarin vragenlijsten over de eetgewoontes van ruim 90.000 Amerikanen werden geanalyseerd. Van deze groep mensen overleden er in 30 jaar tijd 4749 aan een vorm van dementie, meestal Alzheimer. Het bleek echter dat mensen die minstens een halve eetlepel olijfolie per dag nuttigden 28% minder kans op overlijden aan demente hadden dan mensen die zelden of nooit olijfolie eten. De onderzoekers konden ook berekenen dat alleen al het vervangen van 1 theelepel margarine of mayonaise door dezelfde hoeveelheid olijfolie al zorgde voor een 8 tot 14 procent lager risico op overlijden door dementie.
Mensen die veel olijfolie gebruiken hebben vaak een gezonder dieet in het algemeen, is uit eerder onderzoek gebleken. Het verband tussen het overlijdensrisico door dementie en olijfolie staat echter los van het verdere dieet van de proefpersonen, stellen de onderzoekers vast. Tessier oppert dat olijfolie antioxidanten bevat die de bloed-hersenbarrière kunnen passeren en zo directe invloed op de hersenen uitoefenen. Ook denkt zij dat het beschermend effect van olijfolie op hart en bloedvaten indirect ook een gunstig effect op de hersengezondheid heeft.
Er is wel meer onderzoek nodig naar de relatie tussen olijfolie en cognitie. Zo is niet duidelijk wat de optimale dosering olijfolie zou moeten zijn. Maar de onderzoekers denken wel dat hun studie bewijs levert voor de gezondheidseffecten van olijfolie, en dat het een goed idee kan zijn om olijfolie in plaats van mayonaise of margarine te gebruiken om zo de hersengezondheid een handje te helpen.
Wereldwijd lijden er zo’n 55 miljoen mensen aan dementie. De verwachting is dat dit aantal doorgroeit tot 78 miljoen in 2030 en 139 miljoen in 2050. Er zijn in Nederland op dit moment naar schatting 290.000 mensen met dementie. Zo’n 15.000 van hen zijn jonger dan 65 jaar. De verwachting is dat in 2040 meer dan een half miljoen Nederlanders lijden aan de hersenziekte. Ruim 8 procent van de 65-plussers heeft dementie en ruim 25 procent van de 80-plussers.
Referentie
Presentatie door Anne-Julie Tessier tijdens het congres NUTRITION 2023
Naar boven
