Het RIVM heeft onlangs een toekomstverkenning gedaan naar welke ontwikkelingen de meeste invloed hebben op de toekomst van de palliatieve zorg in Nederland. Vergrijzing, toenemende personeelstekorten, digitalisering en andere technologische vernieuwing in de zorg, en de groeiende diversiteit in de samenleving zullen allemaal van invloed zijn. Het rapport is bedoeld als een discussiestuk over de toekomst van palliatieve zorg tussen nu en 2050.
Het RIVM maakte deze toekomstverkenning in opdracht van het ministerie van VWS (Volksgezondheid, Welzijn en Sport) in samenwerking met wetenschappelijke experts en professionals uit de zorg. Verwacht wordt dat in de toekomst steeds meer mensen palliatieve zorg nodig zullen hebben. Daarnaast verandert hun zorgvraag, terwijl het aantal mensen dat deze zorg kan verlenen waarschijnlijk juist afneemt. Hoe moet Nederland daarop inspelen?
Drie toekomstscenario’s beschrijven vanuit verschillende invalshoeken hoe de palliatieve zorg er in 2050 uit zou kunnen zien.
In dit scenario staan gemeenschappen in de samenleving centraal. Solidariteit en omzien naar elkaar staan voorop. Techniek wordt in dit scenario ingezet als dit helpt om betere menselijke zorg te geven, bijvoorbeeld door laagdrempelige thuismonitoring. De rijksoverheid zorgt voor een eerlijke verdeling van geld en middelen. Ook private partijen, zoals lokale ondernemers en kleine zorgvoorzieningen, kunnen een nuttige bijdrage leveren. Daarbij is het toevoegen van maatschappelijke waarde belangrijker dan (meer) winst maken.
In dit scenario bepalen mensen in 2050 zelf wat goed voor hen is, of het nou gaat om een behandelplan, stervenswens, of wat kwaliteit van leven voor hen betekent. Daarbij nemen mensen zelf het initiatief. Nieuwe technieken, digitalisering en (zelf)monitoring worden omarmd en de overheid beperkt zich door te faciliteren en vertrouwt vooral op de zelfredzaamheid van het individu. Ook private partijen krijgen veel ruimte.
In dit scenario ligt de focus op de kwaliteit van de zorg. Preventie en de zorg krijgen zo veel aandacht (in geld en moeite) dat Nederland nog nooit zo gezond is geweest. Hierdoor kunnen mensen ook vaak langer blijven werken. Bij ongeneeslijke ziekte krijgt men de best passende palliatieve zorg. De overheid heeft in dit scenario de regie in het organiseren van de zorg, waarbij de kwaliteit voorop staat. De kennis en kunde van de professionals zijn hiervoor cruciaal.
De scenario’s zijn niet bedoeld als realistische toekomstverwachtingen maar maken duidelijk dat er meerdere perspectieven zijn op de toekomst van de palliatieve zorg. Niet alle oplossingen zijn mogelijk, er zijn dus keuzes nodig. Die zullen moeten uitkristalliseren in de brede discussie die gevoerd moet worden over de toekomst van de palliatieve zorg in Nederland.
Meer informatie
Naar boven
