Het vervangen van gewoon tafelzout door een zoutvervanger met minder natrium en extra kalium vermindert aanzienlijk het aantal beroertes, hartaanvallen en sterfgevallen. Dat zijn de conclusies uit een van de grootste voedingsinterventiestudies ooit uitgevoerd. Deze bevindingen door onderzoekers van het George Institute for Global Health in Sydney (Australië) werden gepresenteerd op het European Society of Cardiology Congress en gepubliceerd in de New England Journal of Medicine. De resultaten toonden ook aan dat er geen schadelijke effecten waren van het overstappen naar kaliumzout.
Hoge niveaus van natriuminname en lage niveaus van kaliuminname komen wereldwijd veel voor en zijn beide gekoppeld aan hoge bloeddruk en een verhoogd risico op beroertes, hartziekten en voortijdig overlijden. Door een zoutvervanger te gebruiken, waarbij een deel van het natriumchloride wordt vervangen door kaliumchloride, slaat men dus in wezen twee vliegen in een klap. Hoewel al lange tijd bekend was dat zoutvervangers de bloeddruk verlagen, was hun effect op hartziekten, beroertes en sterfte tot nu toe onduidelijk.
Uit het onderzoek, de Salt Substitute and Stroke Study, blijkt dat het grootschalige gebruik van zoutvervangers miljoenen vroegtijdige sterfgevallen zou kunnen voorkomen. Wereldwijd consumeert bijna iedereen meer zout dan gezond is. Het overschakelen naar een zoutvervanger waarbij een kwart van het natrium is vervangen door kalium is iets wat iedereen zou kunnen doen, ze zijn in haast elke supermarkt te koop. Bovendien zijn zoutvervangers slechts iets duurder dan regulier zout, waardoor de overstap slechts een paar dollar per jaar kost.
De Salt Substitute and Stroke Study volgde 21.000 volwassenen met een geschiedenis van beroerte of slecht gecontroleerde bloeddruk uit 600 dorpen in plattelandsgebieden van vijf provincies in China – Hebei, Liaoning, Ningxia, Shanxi en Shaanxi – tussen april 2014 en januari 2015. De deelnemers in de interventiedorpen kregen voldoende kaliumzout om aan alle huishoudelijke kook- en voedselconserveringsbehoeften te voldoen, ongeveer 20 gram per persoon per dag. De andere dorpen bleven regulier zout gebruiken.
Tijdens een gemiddelde follow-up van bijna vijf jaar kregen meer dan 3.000 mensen een beroerte. Voor degenen die de zoutvervanger gebruikten, bleek het risico op een beroerte met 14 procent te zijn verminderd, het totaal aantal cardiovasculaire gebeurtenissen (beroertes en hartaanvallen samen) met 13 procent en vroegtijdig overlijden met 12 procent. Daarbij werden geen negatieve effecten van de consumptie van het kaliumzout vastgesteld.
Gezien het feit dat zoutvervangers relatief goedkoop zijn, zijn ze waarschijnlijk ook zeer kosteneffectief. Een eerdere modelleringstudie suggereerde dat jaarlijks ongeveer 400.000 vroegtijdige sterfgevallen in China zouden kunnen worden voorkomen door nationale invoering van zoutvervangers. De resultaten uit de Salt Substitute and Stroke Study bevestigen deze bevinding. Als wereldwijd zou worden overgeschakeld van regulier zout naar zoutvervangers, zouden er jaarlijks miljoenen vroegtijdige sterfgevallen kunnen worden voorkomen.
Deze studie toont aan dat de overstap van tafelzout naar een zoutvervanger een haalbare en goedkope manier is om een aanzienlijke wereldwijde gezondheidswinst te behalen. Naar aanleiding van de studie roepen onderzoekers van het George Institute op tot de volgende acties:
Het Voedingscentrum beveelt een dagelijkse zoutinname die maximaal 6 gram mag zijn, maar daar zit haast iedereen in Nederland boven. Vrouwen consumeren dagelijks gemiddeld 7,5 gram zout, en mannen bijna 10 gram. Gecombineerd met een te lage kaliuminname (door te weinig groente en fruit in het dieet) zorgt dat voor een dubbel verhoogd risico op hoge bloeddruk en de kans op daaraan gerelateerde cardiovasculaire aandoeningen.
Wie overigens bang is dat kaliumzout anders smaakt dan gewoon zout hoeft zich geen zorgen te maken: als het kaliumgehalte niet hoger is dan 25% is het verschil met gewoon zout amper te proeven. Als er meer kalium in het zout zit krijgt het een metalige, bittere smaak. Naast het inzetten van kaliumzout zijn er meer manieren om het natriumgehalte in het dieet te verlagen. Door te kiezen voor zoutloze smaakmakers als kruiden, specerijen, uien, knoflook en chilipepers kan er veel smaak aan het eten toegevoegd worden zonder daarbij naar de zoutpot te grijpen.
Referentie
Naar boven
