Nieuw onderzoek benadrukt de rol van koolhydraatkwaliteit bij langdurig gewichtsbeheer

oktober 2023 Overgewicht Voedingsleer Willem van Altena

Een recente studie uit de Verenigde Staten, die onlangs verscheen in vakblad British Medical Journal, benadrukt het belang van de kwaliteit van koolhydraten voor langdurig gewichtsbeheer, vooral bij mensen met overgewicht en obesitas. Het onderzoek, uitgevoerd door wetenschappers van de Universiteit van Harvard, onderzocht de verbanden tussen verschillende bronnen van koolhydraten en gewichtsveranderingen over een periode van 24 jaar bij 136.432 volwassenen jonger dan 65 jaar. De bevindingen wezen op opvallende verschillen in gewichtstoename en -verlies, afhankelijk van het type koolhydraat dat werd geconsumeerd.

Volgens de studie leidde een toename van 100 gram koolhydraatinname per dag tot een gewichtstoename van 0,2 kg. Daarentegen resulteerden dezelfde toenames juist in gewichtsverlies wanneer ze afkomstig waren van vezelrijke voeding (–0,8 kg) en natuurlijke suikers (–0,1 kg). Verder bleek dat koolhydraten uit volle granen, fruit en niet-zetmeelrijke groenten geassocieerd waren met minder gewichtstoename, en zelfs met gewichtsverlies. In tegenstelling hiermee veroorzaakten koolhydraten uit geraffineerde granen (0,8 kg) en zetmeelrijke groenten zoals aardappelen (2,6 kg) juist een aanzienlijke gewichtstoename.

Insuline

De onderzoekers benadrukten dat deze associaties sterker waren bij deelnemers met overgewicht of obesitas bij aanvang van de studie, en bij vrouwen vergeleken met mannen. Ze merkten op dat de negatieve effecten op gewichtsveranderingen mogelijk te maken hebben met verhoogde reacties op insuline en andere hormonale veranderingen die vetopslag bevorderen.

De bevindingen uit Harvard onderstrepen het belang van de kwaliteit en herkomst van koolhydraten voor langetermijncontrole van het gewicht, ondanks bestaande aanbevelingen om de consumptie van alle soorten groenten, inclusief zetmeelrijke groenten, te verhogen. Het onderzoek benadrukt de noodzaak om de nadruk te leggen op gezonde koolhydraatbronnen, zoals volle granen, fruit en niet-zetmeelrijke groenten, terwijl de inname van toegevoegde suikers, suikerhoudende dranken, geraffineerde granen en zetmeelrijke groenten beperkt zou moeten worden voor effectief gewichtsbeheer op lange termijn.

Referentie

Wan Y, Tobias DK, Dennis KK, et al. Association between changes in carbohydrate intake and long term weight changes: prospective cohort study. BMJ. 2023 Sep 27;382:e073939. doi: 10.1136/bmj-2022-073939. PMID: 37758268; PMCID: PMC10523278.