Patiënten met niet-spierinvasieve blaaskanker (‘non-muscle invasive bladder cancer’, NMIBC) lopen een hoog risico op terugkeer van hun tumor. In twee recente papers, die zijn geschreven aan de hand van het Nederlandse UroLife-cohort, wordt aangetoond dat een gezonde leefstijl de kans op terugkeer van blaaskanker kan verlagen én de gezondheidsgerelateerde kwaliteit van leven kan verbeteren.1,2
Het was nog niet eerder onderzocht of het hebben van een gezonde leefstijl, hier gekarakteriseerd als het opvolgen van aanbevelingen voor kankerpreventie, het risico op een recidief bij NMIBC verlaagt. Het effect van een gezonde leefstijl op de gezondheidsgerelateerde kwaliteit van leven (‘health related quality of life’, HRQoL) bij patiënten met kanker is voor veel kankersoorten al wel onderzocht, maar het bewijs voor dit effect op NMIBC is nog beperkt.
Om het effect van leestijl op blaaskankerrecidieven en HRQoL te onderzoeken werd het Nederlandse prospectieve cohort UroLife gebruikt waarin tussen 2014 en 2017 patiënten, gediagnosticeerd met primaire NMIBC, werden geïncludeerd. Recentelijk verschenen de resultaten van twee analyses in American Journal for Clinical Nutrition en International Journal of Cancer voor de analyse naar recidieven en HRQoL, respectievelijk.
In beide studies van onderzoekers uit het Radboudumc en Wageningen University & Research werd onderzocht of de gestandaardiseerde leefstijlscore die de standvastigheid aan de 2018 World Cancer Research Fund/American Institute for Cancer Research (WCRF/AICR) aanbevelingen voor kankerpreventie meet, geassocieerd was met risico op recidief en progressie bij patiënten met NMIBC.3
De WCRF/AICR-aanbevelingen zijn een gezond lichaamsgewicht te bereiken en te behouden, regelmatig aan lichaamsbeweging te doen, een voedingspatroon met veel groenten, fruit en volle granen te volgen en tegelijkertijd fastfood, rood en verwerkt vlees, suikerhoudende dranken en alcoholgebruik te beperken.
Het wel of niet voldoen aan de WCRF/AICR-adviezen werd omgezet in een score (0-7) die in deze context de mate van gezond leven reflecteert. Van Zutphen: “We wogen het hele pakket aan adviezen mee in de score. Roken was geen onderdeel van deze score, maar daar corrigeerden we wel voor. We weten namelijk dat roken de kans op terugkeer van kanker verhoogt.”
Leefstijl werd beoordeeld op baseline (6 weken na diagnose, die de baseline weerspiegelt) en 3 maanden na de diagnose (n=885, post-diagnose). Gedurende een mediane follow-up van 3,7 jaar ontwikkelden 320 patiënten ≥1 recidieven en 49 ondervonden progressie, rapporteren Van Zutphen en collega’s.
Patiënten in het hoogste versus laagste tertiel van postdiagnose WCRF/AICR-scores hadden een lager risico op een eerste blaaskankerrecidief (HR [95%-BI]: 0,74 [0,56-0,98]). Er werden geen associaties waargenomen voor meerdere recidieven (HR [95%-BI]: 0,90 [0,70-1,15]) of voor de baseline-score met ofwel de eerste (HR [95%-BI]: 1,07 [0,82-1,40]) ofwel meerdere recidieven (HR [95%-BI]: 1,04 [0,82-1,31]).
Verbetering van de leefstijl na de diagnose (per 1 punt toename) was niet significant geassocieerd met het risico van eerste of meervoudig(e) recidief(en) (HR [95%-BI]: 0,87 [0,74-1,02] en 0,93 [0,80-1,08], respectievelijk). Er werden geen associaties waargenomen voor de progressie van blaaskanker, maar de power was beperkt.
Om het effect van een gezonde leefstijl op HRQoL bij blaaskanker te beoordelen werd de EORTC QLQ-C30 vragenlijst gebruikt die naast fysiek, emotioneel, cognitief en sociaal functioneren ook participatie meet. Data van 1029 patiënten uit het UroLife-cohort was geschikt voor deze analyse. Leefstijl- en HRQoL-gegevens werden verzameld op 6 weken (baseline), 3 maanden en 15 maanden na de diagnose.
Vidra en collega’s rapporteren dat van 6 weken tot 15 maanden de globale kwaliteit van leven (β: 1,55; 95%-BI: 0,18-2,92), participatie (β: 4,50; 95%-BI: 2,41-6,60) en sociaal functioneren (β: 2,76; 95%-BI: 1,05-4,47) toenamen. Daarnaast nam lichamelijk functioneren af (β: 2,10; 95%-BI: 2,98-1,21) en werd een niet-statisch significante verandering in vermoeidheid (β: 1,50; 95%-BI: 3,02-0,01) waargenomen.
Een toename van de WCRF/AICR-score met één punt was significant geassocieerd met een betere algemene kwaliteit van leven (β: 2,00; 95%-BI: 1,15-2,84), lichamelijk (β: 1,36; 95%-BI: 0,74-1,98) en sociaal functioneren (β: 1,21; 95%-BI: 0,29-2,13), minder vermoeidheid (β:1,33, 95% CI:2,28,0,39) en participatie (β: 1,92; 95%-BI: 0,76-3,09).
Interventiestudies zijn nodig om vast te stellen of de associatie tussen leefstijl en HRQoL causaal is.
Een betere naleving van de WCRF/AICR-aanbevelingen 3 maanden na de diagnose NMIBC, maar niet vóór de diagnose, hangt samen met een verminderd risico van een eerste terugkeer van blaaskanker. Een betere naleving van de BMI-, lichaamsbeweging- en voedingsaanbevelingen ging gepaard met betere scores voor de meeste HRQoL-uitkomsten, terwijl naleving van de alcoholaanbeveling (zijnde niet-consumptie) gepaard ging met slechtere HRQoL.
Referenties
Naar boven