Maatschappij

‘Teachable moments’: kansrijke momenten voor leefstijlverandering

INLEIDING

Een gezonde leefstijl kan helpen ziektes te voorkomen, klachten te verminderen, herstel te versnellen en het draagt bij aan meer kwaliteit van leven. Toch is het nog niet een vanzelfsprekend onderdeel van de zorg. De Coalitie Leefstijl in de Zorg zet zich in voor de integratie van leefstijl binnen de zorgpraktijk. TNO, Patiëntenfederatie Nederland, NFU en Vereniging Arts en Leefstijl zijn, in afstemming met het ministerie van VWS, verantwoordelijk voor de dagelijkse organisatie van de Coalitie.

(NED TIJDSCHR LEEFSTIJLGENEESKD 2025;3(2):97–8)

Doelmatigheidsonderzoek is nodig én lastig

SAMENVATTING

Er is steeds meer aandacht voor maatregelen die een gezonde leefstijl bevorderen. Tegelijkertijd is het de vraag of er wel voldoende financiële dekking is voor preventie. Doelmatigheidsonderzoek kan op vele manieren bijdragen aan besluitvorming over leefstijlinterventies in beleid en praktijk.

(NED TIJDSCHR LEEFSTIJLGENEESKD 2025;3(1):36–41)

Evaluatie van effectiviteit leefstijlinterventies in de zorg: een praktische handreiking

(NED TIJSCHR LEEFSTIJLGENEESKD 2025;3(1):42–3)

Leefstijl in de ggz

Steeds meer medewerkers in de ggz en de verslavingszorg zijn op verschillende niveaus bezig met gezonde leefstijl. Een overzicht van welke interventies er zijn en wat hun effect is, was er echter niet. Om dit in kaart te brengen hebben zowel koepelorganisatie de Nederlandse ggz en patiëntenorganisatie MIND onderzoek gedaan naar leefstijlinterventies. De belangrijkste uitkomsten: er zijn veel initiatieven beschikbaar om met leefstijl aan de slag te gaan, financiering zorgt daarentegen voor uitdagingen.

(NED TIJDSCHR LEEFSTIJLGENEESKD 2024;2(6):273–4)

Leefstijl bij vrouwen met polycysteus ovariumsyndroom

Polycysteus ovariumsyndroom (PCOS) treft 8–13% van de vrouwen in de reproductieve leeftijd en is de meest voorkomende hormonale aandoening bij vrouwen wereldwijd. Dit betekent dat in een groep van 20 vrouwen in de reproductieve leeftijd minstens één, maar waarschijnlijk twee tot drie vrouwen kenmerken van PCOS zullen vertonen.¹ Het is een complexe aandoening met een significante impact op de gezondheid van vrouwen, met problemen die zich kunnen manifesteren op fysiek, reproductief, metabool en mentaal vlak. PCOS heeft een heterogene symptomatologie, maar belangrijke diagnostische criteria omvatten onregelmatige of afwezige menstruaties, verhoogde niveaus van mannelijke hormonen, wat zich kan uiten in overmatige haargroei, ernstige acne of haaruitval, en vergrote eierstokken met veel kleine eiblaasjes zichtbaar op echografie.^1,2 Naast deze drie kernmerken van PCOS ervaren vrouwen vaak een scala aan additionele kenmerken, zoals moeilijker zwanger worden, obesitas, insulineresistentie, dyslipidemie en psychologische problemen, zoals depressie en angststoornissen.^2,3 Vrouwen met PCOS vertonen vaak verstoord eetgedrag en lopen een verhoogd risico op het ontwikkelen van eetstoornissen. Ook seksuele ontevredenheid, een laag zelfbeeld en een negatief lichaamsbeeld komen vaker voor.^4–8

(NED TIJDSCHR LEEFSTIJLGENEESKD 2024;2(5):219–21)

KNELPUNTEN EN SUCCESFACTOREN RONDOM FINANCIERING VAN LEEFSTIJLINTERVENTIES: WAT KAN ER AL?

Een goede leefstijl is essentieel voor een gezond leven en vormt een fundament voor onze gezondheidszorg. Gezond leven verkleint het risico op het ontstaan van veel ziekten en kan bijdragen aan het verminderen van klachten, aandoeningen en in de behandeling daarvan. De Coalitie Leefstijl in de Zorg heeft als missie om leefstijl een integraal onderdeel te maken van de reguliere zorg voor mensen met een gezondheidsklacht, aandoening of ziekte. Financiering van leefstijl en leefstijlinterventies in en vanuit de zorg is een van de uitdagingen van de missie van de Coalitie.

(NED TIJDSCHR LEEFSTIJLGENEESKD 2024;2(4):174–5)

Waarom de suikertaks en btw-nultarief groente en fruit sneuvelden

SAMENVATTING

Het kabinet Rutte IV wilde eind 2021 ‘bezien hoe’ een suikerbelasting en een nultarief btw op groente en fruit konden worden ingevoerd. In februari 2024 moeten we helaas concluderen dat deze plannen het niet hebben gehaald. Nederland had eeuwenlang een suikerbelasting en al decennia een verbruiksbelasting op alcoholvrije dranken en verschillende btw-tarieven, maar er bestaat veel weerstand om deze instrumenten in te zetten voor volksgezondheidsdoeleinden. Die weerstand komt momenteel niet zozeer vanuit belanghebbende industrieën, maar vanuit belastingexperts die pleiten voor zo simpel mogelijke belastingen. Vanuit een gezondheidsoogpunt vormen belastingen echter een belangrijk beleidsinstrument, omdat ze de preventieparadox van Rose tot uiting brengen, waarbij voor grote groepen een klein effect op het voedingspatroon te verwachten valt. Gezondheidsprofessionals kunnen door hun unieke expertise, geloofwaardigheid, relaties en ervaringen uit de praktijk bijdragen aan het op de juiste momenten doorbreken van de weerstand tegen politieke volksgezondheidsmaatregelen. Het is daarbij belangrijk dat zij de relevante beleidsgeschiedenis en de argumenten van tegenstanders beter begrijpen.

(NED TIJDSCHR LEEFSTIJLGENEESKD 2024;2(3):131–6)