Behoud van spiermassa na maagverkleining: eiwitten en beweging spelen een cruciale rol

januari 2024 Overgewicht Chirurgie Obesitas Marleen Huijsmans

Wereldwijd hebben steeds meer mensen overgewicht, wat leidt tot gezondheidsproblemen waaronder een verhoogd risico op hartaandoeningen. Op 18 januari 2024 verdedigde Malou Nuijten (Radboudumc, Nijmegen) met succes haar proefschrift genaamd ‘Excessive fat-free mass loss following bariatric surgery: Not all weight loss is equal’. Haar onderzoek wees uit dat het verlies van spiermassa na een maagverkleining een zorgwekkend aspect is, met mogelijke negatieve gevolgen voor de gezondheid.1,2

In Nederland worden jaarlijks meer dan 12.000 maagverkleiningsoperaties uitgevoerd. Patiënten die een maagverkleining ondergaan verliezen daarbij niet alleen vet, maar ook gemiddeld 8 kilo aan spiermassa.

Gewichtsverlies

Als mensen veel afvallen, is het verlies van spiermassa niet ongewoon. Door het gewichtsverlies worden de spieren namelijk minder zwaar belast. Toch wordt gezien dat mensen na een maagverkleining meer spiermassa verliezen dan bij een dieet. De spiermassa verdwijnt vooral in de eerste drie maanden na de operatie. Bij één op de zeven mensen omvat de spiermassa zelfs een derde van het totale gewichtsverlies.

Excessief verlies van spiermassa brengt risico’s met zich mee. Het onderzoek liet zien dat de ongunstige verhouding tussen verlies van spieren en vet kan leiden tot gezondheidsproblemen, met name bij mensen ouder dan 45 jaar.

Voeding en beweging

Slechts een kwart van de patiënten eet na de operatie voldoende eiwitten. Na een maagverkleining kunnen mensen aanzienlijk minder eten, maar ervaren zij de geur en smaak van hun voeding ook anders. Eiwitrijk eten, zoals vlees, kan daardoor zwaar vallen. Toch wordt patiënten aanbevolen om een eiwitrijk dieet te volgen na de operatie om de spiermassa te behouden.

Ook beweging blijkt cruciaal voor het behoud van spieren na maagverkleining. Patiënten die meer bewegen na de operatie hebben een betere lichaamssamenstelling, zijn fitter en hebben een betere kwaliteit van leven.

Vervolg

De resultaten van het promotieonderzoek onderstrepen het belang van goede begeleiding na een maagverkleining. Hoogleraar Fysiologie Maria Hopman en inspanningsfysioloog Thijs Eijsvogels starten komend jaar een multicentrisch onderzoek, waarin zorgverleners de patiënten gaan ondersteunen met adviezen voor dieet en beweging na een maagverkleining.

Referenties

  1. Radboudumc. Nieuwsbericht 18 januari 2024. Na een maagverkleining verliezen mensen gemiddeld acht kilo spieren.
  2. Nuijten MAH. Excessive fat-free mass loss following bariatric surgery. Radboud University 2024.