Drinken van zoete frisdranken veroorzaakt wereldwijd jaarlijks 2,2 miljoen nieuwe gevallen van type 2-diabetes en 1,2 miljoen nieuwe gevallen van hart- en vaatziekten. Dat is de conclusie uit een recente studie door wetenschappers van de Gerald J. and Dorothy R. Friedman School of Nutrition Science and Policy aan de Tufts University in Boston (Verenigde Staten). De studie is gepubliceerd in Nature Medicine. De studie benadrukt dat vooral opkomende economieën disproportioneel zwaar worden getroffen door de schadelijke gevolgen van deze dranken.
In sub-Sahara Afrika dragen suikerhoudende dranken bij aan meer dan 21% van alle nieuwe diabetesgevallen, terwijl dit percentage in Latijns-Amerika en het Caribisch gebied oploopt tot bijna 24%. Daarnaast wordt meer dan 11% van de nieuwe gevallen van hart- en vaatziekten in deze regio’s eveneens aan deze dranken toegeschreven.
Nergens in de wereld worden meer zoete drankjes gedronken als in Mexico. Met een gemiddeld jaarlijks verbruik van 235 liter per persoon (genoeg om een flinke badkuip mee te vullen), drinken Mexicanen ongeveer 766 blikjes suikerhoudende frisdrank per jaar. Het stadje San Cristobal de las Casas spant de kroon: daar wordt zo’n 2 liter frisdrank (meestal cola) per persoon per dag achterover geslagen. Ter vergelijking: het gemiddelde voor de totale EU ligt op 97 liter (cijfers uit 2023).
Specifieke landen laten alarmerende cijfers zien:
De snelle vertering van suikerhoudende dranken veroorzaakt een scherpe stijging van de bloedsuikerspiegel en levert nauwelijks voedingswaarde. Langdurige consumptie leidt tot gewichtstoename, insulineresistentie en een reeks metabole problemen die bijdragen aan het ontstaan van type 2-diabetes en hartziekten. Deze aandoeningen behoren tot de belangrijkste doodsoorzaken wereldwijd.
De studie wijst erop dat suikerhoudende dranken intensief worden gepromoot in lage- en middeninkomenslanden, waar gemeenschappen vaak minder goed in staat zijn om de langetermijngevolgen voor de gezondheid te beheren. Het drinken van ‘Westerse’ frisdranken wordt in dergelijke landen gezien als een teken van welvaart en gepromoot als statussymbool. Mannen en jongvolwassenen lopen volgens de onderzoekers een groter risico op de schadelijke gevolgen van suikerhoudende dranken dan vrouwen en ouderen.
De auteurs van de studie pleiten voor een veelomvattende aanpak om de consumptie van suikerhoudende dranken terug te dringen. Aanbevolen maatregelen omvatten:
Enkele landen hebben al stappen in deze richting gezet. Mexico voerde in 2014 een belasting in op suikerhoudende dranken, wat volgens vroeg bewijs effectief is gebleken in het terugdringen van de consumptie, vooral onder lagere inkomensgroepen. Wereldwijd hebben 43 landen een suikertaks ingevoerd, waarvan 10 Europese landen (Ierland, België, Estland, Finland, Hongarije, Letland, Portugal, Frankrijk, Noorwegen en het Verenigd Koninkrijk). Over dat laatste land is bekend dat de suikertaks daadwerkelijk heeft bijgedragen aan een daling van het aantal kinderen met overgewicht.
De onderzoekers onderstrepen de urgentie van wereldwijde interventies, vooral in regio’s zoals Latijns-Amerika en Afrika, waar de consumptie van suikerhoudende dranken hoog is en de gezondheidsgevolgen ernstig zijn. De resultaten benadrukken de noodzaak om suikerhoudende dranken op wereldwijde schaal aan te pakken om toekomstige gezondheidsrisico’s te beperken en levens te redden.
Referentie