Vapen blijkt bloeddruk, hartritme en longfuncties meer te beïnvloeden dan werd gedacht

maart 2024 Verslaving Cardiovasculair Pulmonologie Willem van Altena

Vaping (het gebruik van elektronische sigaretten) heeft een negatieve invloed op de cardiovasculaire en pulmonale gezondheid. Na 15 minuten vapen daalde de longfunctie en steeg de bloeddruk en hartslag bij langdurige gebruikers ten opzichte van niet-gebruikers, volgens resultaten van een onderzoek door wetenschappers van de universiteit van Wisconsin in de Verenigde Staten. De studie is gepubliceerd in medisch vaktijdschrift Chest.

In een observationele studie evalueerden universitair hoofddocent cardiovasculaire geneeskunde Matthew C. Tattersall en collega’s 164 exclusieve gebruikers van elektronische nicotine distributie systemen (ENDS). De gemiddelde leeftijd was 27,4 jaar, 39% was vrouw en 86%  was blank. Zij werden vergeleken met 117 exclusieve sigarettengebruikers (gemiddelde leeftijd 42,8 jaar; 44,4% vrouwen; 55,6% blank) en 114 personen niet roken of vapen (gemiddelde leeftijd 30,8 jaar; 50% vrouwen; 69,3% blank). Het doel was om de cardiovasculaire en pulmonale gezondheid tussen de groepen te vergelijken na 15 minuten productgebruik. Tijdens de 15 minuten durende gebruiksfase rustten de personen die niet rookten of vapen.

Significant meer trekjes

De mediane productgebruiksduur was in het sigarettencohort veel groter in vergelijking met het ENDS-cohort (21 jaar vs. 4 jaar. Sigarettenrokers hadden bovendien slechtere basismetingen van longfunctie (FEV1 en geforceerde midexpiratoire stroom bij 25% tot 75% van de FVC [FEF25-75]). Onderzoekers observeerden ook dat sigarettenrokers significant meer trekjes namen dan vapers tijdens de 15 minuten durende gebruiksfase (mediaan 14 trekjes versus 9 trekjes; p<.001).

Tussen de groep exclusieve ENDS-gebruikers en de niet-rokers/vapers stegen drie cardiovasculaire waarden significant na 15 minuten productgebruik in het ENDS-cohort. Dat waren:

  • systolische bloeddruk (5,6 mm Hg; 95% BI, 4,4-6,8 vs. 2,3 mm Hg; 95% BI, 0,8-3,8);
  • diastolische bloeddruk (4,2 mm Hg; 95% BI, 3,3-5 mm Hg vs. 2 mm Hg; 95% CI, 1,1-3), en
  • hartslag (HR 4,8 slagen/minuut; 95% BI, 4-5,6 slagen/minuut vs. –1,3 slagen/minuut; 95% BI, –2,2 tot –0,3).

Onderzoekers merkten vergelijkbare, significante bevindingen op wanneer sigarettengebruikers werden geëvalueerd versus niet-rokers/vapers.

Hartslagvariabiliteit

Mensen die ENDS gebruikten versus niet-rokers/vapers hadden ook significant slechtere brachiale arteriediameters (–0,011 cm; 95% BI, –0,013 tot 0,009 cm vs. –0,006 cm; 95% BI, –0,004 tot –0,009), tijd-domein hartslagvariabiliteit (–7,2 ms; 95% BI, –10,5 tot –3,7 vs. 3,6 ms; 95% BI, 1,6-9,3) en FEV1 (–4,1; 95% BI, –5,4 tot –2,8 vs. –1,1; 95% BI, –2,7 tot 0,6). Wat betreft deze drie maatregelen tussen sigarettengebruikers en niet-rokers/vapers observeerden onderzoekers afgenomen waarden in de sigarettencohort. Zowel de door bloedstroom gemedieerde dilatatie van de brachiale arterie als de variabiliteit van de hartslag tijdens het staan verschilden niet significant tussen de drie cohorten, volgens onderzoekers.

Lichaamsbeweging

Na de 15 minuten durende gebruiksfase daalde de FEV1/FVC-verhouding en FEF25-75 significant sterker in het ENDS-cohort in vergelijking met de niet-gebruikers en de sigarettenrokers. Wat betreft lichaamsbeweging observeerden onderzoekers verminderde prestaties bij ENDS-gebruikers in vergelijking met niet-gebruikers, met significant verminderde metabolische equivalenten. De piekbelasting-drukproduct en de hartslagreserve waren ook significant lager in de ENDS-groep versus de niet-gebruikers. Bij een vergelijking tussen de sigarettenrokers en de niet-gebruikers merkten onderzoekers slechtere resultaten op bij sigarettengebruikers.

De onderzoekers stellen dat vapers vergeleken met niet-vapers acute verslechtering van bloeddruk, hartritme en hartslagvariabiliteit vertonen, naast vasoconstrictie, verminderde oefentolerantie en verhoogde luchtstroomobstructie na het gebruik van een e-sigaret. Zij zien in hun bevindingen bewijs voor de gedachte dat vapen niet zo onschadelijk is als wordt aangenomen of wordt beweerd door de fabrikanten.

Referentie

Tattersall MC, Hughey CM, Piasecki TM, et al. Cardiovascular and Pulmonary Responses to Acute Use of Electronic Nicotine Delivery Systems and Combustible Cigarettes in Long-Term Users. Chest. 2023 Sep;164(3):757-769. doi: 10.1016/j.chest.2023.03.047. Epub 2023 Apr 10. PMID: 37044158; PMCID: PMC10504598.