Energiedrankjes geassocieerd met fysieke en mentale gezondheidsproblemen bij jongeren

januari 2024 Voeding Pediatrie Puberteit Marleen Huijsmans

Energiedranken worden in advertenties aangeprezen als een boost voor de fysieke en mentale prestaties. In de afgelopen jaren is echter de bezorgdheid toegenomen over de overconsumptie van energiedranken door kinderen en adolescenten. Met nieuw onderzoek, gepubliceerd in het tijdschrift Public Health, leveren Britse onderzoekers aanvullend bewijs voor de gezondheidsrisico’s van de drankjes en daarom pleiten ze voor een verkoopverbod voor jongeren.

Energiedranken bevatten vaak veel suiker, hoge concentraties cafeïne en zijn populair onder jongeren. De Warenwet stelt een limiet van 350 mg cafeïne per liter voor frisdranken en de blikjes energiedrank dienen voorzien te zijn van de waarschuwing: ‘Hoog cafeïnegehalte. Niet aanbevolen voor kinderen en vrouwen die zwanger zijn of borstvoeding geven’.1

De Nederlandse Verenging voor Kindergeneeskunde (NVK) vindt deze maatregelen niet ver genoeg gaan en pleitte voor een volledig verbod op de verkoop van energiedranken aan kinderen onder de 18 jaar.2 Hoewel verschillende Nederlandse supermarktketens vrijwillig besloten de drankjes niet meer verkopen aan kinderen tot 13 jaar, is een verkoopverbod vooralsnog uitgebleven.

Grootschalig onderzoek

In het Verenigd Koninkrijk werd een grootschalig literatuuronderzoek uitgevoerd naar de gezondheidsimpact van energiedranken bij jongeren.3,4 Onder leiding van professor Amelia Lake (Teesside University, Middlesbrough) werd informatie verzameld uit 57 studies met data van 1,2 miljoen kinderen en adolescenten uit 21 landen.

Fysieke en mentale klachten

Jongens dronken vaker energiedranken dan meisjes, zo bleek. Het gebruik van de drankjes was geassocieerd met meer riskant gedrag, zoals drugsgebruik, geweld en onveilige seks. Daarnaast werd er een link gevonden tussen de consumptie van energiedrankjes en slaapproblemen, ongezonde dieetgewoonten en slechtere academische prestaties.

Naast het scala aan fysieke aandoeningen, werden er ook relaties gevonden met de mentale gezondheid. Angst en paniekstoornissen, stress, depressie en suïcidegedachten kwamen vaker voor bij gebruikers van energiedranken.

De onderzoekers wijzen cafeïne, in combinatie met suiker, aan als de meest waarschijnlijke oorzaak van de negatieve gezondheidseffecten. Hoewel het door het observationele karakter van de studies in de review lastig is om een direct causaal verband aan te wijzen, voegt dit onderzoek toe aan een groeiende hoeveelheid bewijs voor de gezondheidsrisico’s van energiedranken.

Verbod

Net als de NVK pleiten ook de onderzoekers van de Britse studie voor een verbod op de verkoop van energiedranken aan jongeren en het beteugelen van de advertenties gericht op deze groep. Zij stellen dat de risico’s van de energiedranken, het gebrek aan nutritionele of functionele waarde van dit product en de kwetsbaarheid van gebruikers voldoende aanleiding zijn om uit voorzorg een verkoopverbod in te stellen. Lake stelt: “We moeten nu actie ondernemen om ze te beschermen tegen deze risico’s”.3

Referenties

  1. Voedingscentrum. Encyclopedie – Energiedrank.
  2. Commissie Pleitbezorging NVK. Standpunt ‘Energiedranken’. Versie november 2027.
  3. Teesside University. Evidence shows wide range of risks associated with energy drinks in children as experts call for urgent Government action. Persbericht 15 januari 2024.
  4. Ajibo C, Van Griethuysen A, Visram S, Lake AA. Consumption of energy drinks by children and young people: a systematic review examining evidence of physical effects and consumer attitudes. Public Health 2024.