Hoogbewerkt kant-en-klaar voedsel en industrieel geproduceerde drankjes zijn makkelijk in het gebruik, vaak goedkoop en lekker, maar brengen wel gezondheidsrisico’s met zich mee. Dat ze vaak veel vetten, suikers en zout bevatten is bekend, en dat leidt tot hogere risico’s op diabetes, hoge bloeddruk, verhoogd cholesterol, en ultiem zelfs een hogere kans op hart- en vaatziekten en kanker. Nieuw onderzoek uit de Verenigde Staten suggereert nu dat gemaksvoedsel ook de kans op depressie vergroot.
Wetenschappers van de Harvard Medical School in de Verenigde Staten hebben vastgesteld dat mensen die zeer veel hoogbewerkt voedsel consumeren een tot 50% hoger risico op depressie lopen. Vooral als er kunstmatige zoetstoffen in het spel zijn is de associatie duidelijk. Resultaten van dit onderzoek werden onlangs gepubliceerd in JAMA Network Open.
In het onderzoek dat werd uitgevoerd onder leiding van hoogleraar Andrew Chan werd gekeken naar hoogbewerkte producten als graanvoeding, zoete snacks, kant-en-klare maaltijden, desserts, sauzen, verwerkte zuivelproducten, hartige snacks, verwerkt vlees, dranken en/of kunstmatige zoetstoffen.
De voedingsmiddelen die het meest onder verdenking staan zijn producten waarbij hydrogenatie is toegepast. Dat is een chemisch productieproces dat de hoeveelheid transvet in voedingsmiddelen aanzienlijk verhoogt. Onderzoekers hebben herhaaldelijk een verband gelegd tussen de inname van transvetten en een verhoogd risico op hartaandoeningen. Het industrieel geproduceerde voedsel (fastfood, koekjes, chips etc.) zit daarnaast vaak niet alleen vol transvetten en kunstmatige zoetstoffen maar ook allerlei toevoegingen zoals kleurstoffen, smaakstoffen, emulgatoren en stabilisatoren.
Voor hun onderzoek keken Chan en zijn team specifiek naar de invloed van hoogbewerkt voedsel op het depressierisico. Daarvoor werden de data bestudeerd van bijna 32.000 vrouwen van middelbare leeftijd die tussen 2003 en 2017 deelnamen aan de Nurses’ Health Study II. De vrouwen waren bijna allemaal blank (95%) en tussen de 42 en 62 jaar oud, en waren bij aanvang studie vrij van depressiesymptomen. Aan het eind van de studie was bij ruim 2100 vrouwen een depressie was vastgesteld. En het bleek dat de 20% vrouwen die het meeste hoogbewerkt voedsel consumeerden ook 50% meer kans hadden om een depressie te krijgen.
Het is geen causaal verband, waarschuwen de onderzoekers. Het zou immers ook zo kunnen zijn dat mensen met een depressie sneller naar ongezond gemaksvoedsel grijpen. Toch stellen de onderzoekers dat het risico op depressie groeit al naar gelang vrouwen meer hoogbewerkt voedsel eten. Met name de kunstmatige zoetstoffen in voedsel en in light-drankjes worden in verband gebracht met het hogere risico op depressie.
Vrouwen die hun consumptie van hoogbewerkt voedsel terugbrachten met tenminste drie porties per dag (niet alleen maaltijden maar ook tussendoortjes) leken in 4 jaar tijd wel hun depressierisico te verlagen. Maar het exacte mechanisme waarom dat zo is, moet nog nader onderzocht worden. Hoofdonderzoeker Chan oppert dat hoogbewerkt voedsel al vaker in verband is gebracht met chronische inflammaties, en dat die kunnen leiden tot allerlei aandoeningen, waaronder ook neurologische zoals depressie. Daarnaast is bekend dat hoogbewerkt voedsel het microbioom in de darmen verstoort, en dat de hersen-darm as daar mogelijk door wordt beïnvloed.
De onderzoekers van Harvard concluderen dat het sowieso verstandig is om de inname van hoogbewerkt voedsel zo veel mogelijk te beperken. Dat kan een verandering in leefstijl betekenen met belangrijke gezondheidsvoordelen, niet in de laatste plaats op het gebied van de mentale gezondheid.
Referentie
Naar boven
