Sociale media-video’s over psychische stoornissen: nuttig of misleidend?

juni 2023 e-Health Psychiatrie Marjolein Haakman-Groot

Sociale media heeft een onmiskenbare allure. Het trekt ons aan met zijn eindeloze stroom van informatie en verbindt mensen over de hele wereld. Het biedt een podium om gedachten en creativiteit te delen, en soms ook medische informatie, zo vertelde Isreal Bladimir Munoz in zijn presentatie tijdens de afgelopen American Psychiatric Association Annual Meeting. Maar of deze informatie ook altijd accuraat is, is onduidelijk. In een nieuwe studie werd bekeken of de informatie over dissociatieve identiteitsstoornis (‘dissociate identity disorder’, DID) die wordt gedeeld op YouTube of TikTok nuttig en medisch accuraat is.

Munoz en collega’s zochten op YouTube en TikTok, twee populaire online platforms waarop video’s kunnen worden gedeeld, naar de zoektermen ‘dissociative identity disorder’, ‘multiple personality disorder’ en ‘split personality disorder’ en selecteerden de 60 populairste video’s die verschenen bij die termen. Vervolgens werden deze video’s geanalyseerd aan de hand van een aangepaste versie van de DISCERN-schaal, waarmee de video’s werden beoordeeld als nuttig, waarbij er correcte informatie over DID wordt gedeeld, als misleidend, waarbij er desinformatie wordt gedeeld over DID, of als niet nuttig maar ook niet misleidend. Verder werd de kwaliteit van de video-inhoud beoordeeld aan de hand van de Global Quality-schaal (GQS).

Resultaten

Totaal pasten er 60 YouTube-video’s en 97 TikTok-video’s binnen de inclusiecriteria. De meeste video’s bevatten educatieve content, interviews of persoonlijke verhalen. Van de YouTube-video’s werd 51,7% bestempeld als nuttig, 6,6% als misleidend en 41,7% als niet nuttig en niet misleidend. Hierbij werden grote verschillen in kwaliteit gezien tussen de verschillende soorten kanalen die de video’s produceerden. Video’s van educatieve organisaties en gezondheidsprofessionals scoorden het hoogste op DISCERN en GQS, en individuele gebruikers en film/TV-bronnen het laagste. Daarnaast vertoonden educatieve video’s de hoogste kwaliteit van informatie en komische sketches en compilaties het laagste.

Bij de TikTok-video’s werd slechts 5,2% bestempeld als nuttig, 10,3% als misleidend en 84,5% als niet misleidend maar ook niet nuttig. Opnieuw werd een kwaliteitsverschil gezien tussen verschillende types kanalen, waarbij educatieve organisaties het beste scoorden en film/TV-bronnen het slechtste. Daarnaast toonden educatieve video’s en interviews vaker informatie van hoge kwaliteit en komische sketches en kunst het minst vaak.

Conclusie

Isreal Bladimir Munoz wil gezondheidsprofessionals aanmoedigen om eigen content te delen op sociale media over onder meer DID. Zo kan de hoeveelheid correcte informatie op sociale mediaplatformen worden vergroot. Voornamelijk op TikTok, een platform dat vooral door jongeren wordt gebruikt, was veel desinformatie te vinden. Meer dan 80% van de geanalyseerde video’s rond DID gaf geen correcte informatie weer. Dit vergroot de kans op onbegrip en foutieve kennis rond de psychiatrische aandoening. Een tegenbeweging zou daarom gewenst zijn.

Referentie

Munoz IB, et al. YouTube and TikTok as a source of medical information on dissociative identity disorder. Presented at: American Psychiatric Association Annual Meeting; May 20-24, 2023; San Francisco.