Molecuul in ‘superfood’ broccoli blijkt te zorgen voor sterk verbeterde darmgezondheid

april 2023 Voeding Endocrinologie Willem van Altena

Is broccoli een ‘superfood’? De groene stronken staan bekend om hun heilzame werking op de stoelgang, in Amerika wordt het wel ‘nature’s broom’ genoemd. En het is ook bekend dat alle groenten uit de kruisbloemigen-groep, waar alle koolsoorten toe beheren, waaronder broccoli maar ook radijs en waterkers, heel gezond zijn. En nu blijkt uit een recente studie door wetenschappers van Penn State University in de Verenigde Staten dat broccoli bepaalde moleculen bevat, die zich binden aan een specifieke receptor bij labmuizen. Het resultaat is dat de binnenkant van de dunne darmwand beschermd wordt, waardoor ziektes minder kans krijgen om zich te ontwikkelen.

De wand van de dunne darm zorgt ervoor dat water en voedingsstoffen vanuit het spijsverteringsstelsel naar de rest van het lichaam kunnen stromen, terwijl andere voedseldeeltjes en schadelijke bacteriën juist worden tegengehouden. Drie celtypes zijn verantwoordelijk voor de regulering van deze processen. Allereerst de enterocyten, die water en voedingsstoffen absorberen, daarnaast zijn er de slijmbekercellen, die een beschermende slijmlaag produceren. Als laatste zijn het de zogeheten Paneth-cellen, die lysosomen met spijsverteringsenzymen uitstoten, die beschermen tegen mogelijk schadelijke bacteriën die in het darmkanaal van ieder mens leven.

Transcriptiefactoren

In broccoli komen moleculen voor, de zogenaamde aryl-koolwaterstofreceptor-liganden die in het lichaam binden aan de aryl-koolwaterstofreceptoren (‘aryl carbohydrate receptors’, AHR). Dit zijn eiwitten die zich binden aan specifieke DNA-sequenties en die ‘transcriptiefactoren’ genoemd worden. De onderzoekers lieten een groep muizen een broccolirijk dieet eten dat voor 15% uit broccoli bestond, terwijl een andere groep een normaal dieet te eten kreeg zonder broccoli. Vervolgens werd vastgesteld in hoeverre de AHR geactiveerd waren, hoe de samenstelling van de drie celtypen in de dunnedarmwand was en hoe hoog de slijmconcentraties waren bij beide groepen muizen.

Dunnere slijmlaag

Muizen die geen broccoli aten bleken een duidelijk lagere AHR-activiteit te vertonen dan muizen die wel broccoli aten. Als gevolg daarvan stroomde voedsel sneller door de dunne darm heen. De samenstelling van de cellen in de darmwand was ook anders: er waren minder slijmbekercellen en dat zorgde voor een dunnere slijmlaag. Daarnaast waren er minder Paneth-cellen met een lagere lysosoomproductie als gevolg, en er waren ook minder enterocyten aanwezig in de wanden van de muizendarmen.

Voedingsadviezen

Feitelijk was de darmgezondheid bij de muizen die geen broccoli aten op allerlei manieren achteruit gegaan. De onderzoekers concluderen dat een dieet zonder broccoli –en mogelijk ook andere kruisbloemige groenten- het risico op allerlei ziektes vergroot. Een dieet dat rijk is aan AHR-liganden, die veel voorkomen in broccoli, draagt volgens heb bij aan een goede darmgezondheid en daarmee aan een betere algehele gezondheid. Ze pleiten ervoor dat het eten van broccoli of andere kruisbloemige groenten in de standaard voedingsadviezen wordt toegevoegd.

Referentie

Xiaoliang Zhou, Debopriya Chakraborty, Iain A. Murray, Gary H. Perdew et al, Aryl Hydrocarbon Receptor Activation Coordinates Mouse Small Intestinal Epithelial Cell Programming, Laboratory Investigation, Volume 103, Issue 2, 2023, 100012, ISSN 0023-6837, https://doi.org/10.1016/j.labinv.2022.100012.